Said Halim Paşa'nın Yaşamı

Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın torunu, Şûrâ-yı Devlet üyesi Mehmed Abdülhalim Paşa'nın oğlu olarak 19 Şubat 1864 tarihinde Kahire'de dünyaya gelen Said Halim Paşa, küçük yaşta Arapça, Farsça, Fransızca ve İngilizce öğrenerek. üniversite eğitimini İsviçre’de siyasî ilimler alanında tamamladı. II. Abdülhamid tarafından kendisine sivil paşalık rütbesi verilerek 21 Mayıs 1888’de Şûrâ-yı Devlet üyeliğine atandı. Görevindeki başarısından dolayı kısa zamanda "Rumeli Beylerbeyiliği" pâyesine yükseltilerek, sarayın ve padişahın gözde adamı oldu.

Said Halim Paşa Yalısı, bugünkü halini 1876 yılındaki inşasından sonra almış olsa da, yerinde daha önce 2 farklı yalı yer almıştır. İlk yalının darbhane-i amire zümresinden Ermeni asıllı Düzoğulları Ailesi'ne ait olduğu bilinir. Mülkiyeti Düzoğulları Ailesi'nden Aristarhis Ailesi'ne geçen yalı, 1863 yılında yıktırılıp yerine yeniden yaptırılır. Ayan Meclisi üyesi Nikolas Aristarhis tarafındam 1863 yılında yaptırılan ikinci yalı, 1876 yılında Prens Abdülhalim Paşa'ya geçer ve bakımsız, harap durumda olduğu için Petraki Kalfa'ya bugünkü hali inşa ettirilir. Böylece günümüzdeki halini alan yalı, Abdülhalim Paşa'nın 1890 yılında vefatı sonrası çocuklarına miras kalır. 1894 yılında diğer tüm varislerin paylarını satın alarak mülkün tek sahibi olan Abdülhalim Paşa'nın oğlu Said Halim Paşa, yalıya ismini verir.

Yeniköy’deki yalısında zararlı evrak, ayrıca silâh bulundurduğu gerekçesiyle saraya jurnallenen Said Halim Paşa, bu olaydan sonra Şûrâ-yı Devlet’teki göreviyle ilgisini azaltıp yalısında inzivaya çekildi. Bir taraftan kitap okumakla, sosyal ve tarihî incelemelerle, diğer taraftan eski eserleri toplamakla meşgul oldu.
Said Halim Paşa Yalısı / Fotoğraf: M. Serdar Kılıç

1903’te Jön Türkler’le ilişkisi bulunduğu iddiası ileri sürülerek İstanbul’dan uzaklaştırılır. İstanbul sonrası önce Mısır’a, ardından Avrupa’ya giderek Jön Türkler’le doğrudan temasa geçer ve onlara hem maddî hem de siyasi destek verir. 1906’da Osmanlı Terakkî ve İttihat Cemiyeti’nin (1906-1907) müfettişliği görevine getirilir ve II. Meşrutiyet’in ilânından sonra diğer İttihatçılar’la birlikte İstanbul’a döner. 1908 yılında gerçekleşen belediye seçimlerinde İttihat ve Terakkî Fırkası adayı olarak Yeniköy Belediye Dairesi başkanı seçilir ve hemen ardından İstanbul Belediye Genel Meclisi ikinci başkanlığına getirilir. 14 Aralık 1908’de II. Abdülhamid tarafından Âyan Meclisi üyeliğine tayin edilerek, aynı zaanda Cem‘iyyet-i Tedrîsiyye-i İslâmiyye’nin (Dârüşşafaka) idare meclisi üyeliğine seçilir. Siyasi görevlerinin ardından, Padişahın da izniyle Âyan Meclisi üyeliğinden ayrılarak Paris’te İslâmcılık üzerine incelemelerde bulunur.

Yalının mülkiyeti 1968 yılında Turizm Bankası'na geçer ve yalnızca yabancıların girebildiği bir kumarhaneye dönüştürülür. Turizm Bankası'nın Türkiye Kalkınma Bankası'na dönüşümü sonrası mülkiyeti bu bankaya geçen yalının bahçesi restoran, bazı odaları ise müze olarak düzenlenmiştir. Bir dönem Başbakanlık Yazlık Konutu olarak da faaliyet göstermiş olan yalının, rıhtımında yer alan iki adet aslan heykeli sebebiyle Aslanlı Yalı olarak da anılır. Said Halim Paşa Yalısı, 2005 yılından bu yana düğün vb. davetlere ev sahipliği yapıyor.

İstanbul Apartmanları / Ciltli

Genişletilmiş 3. Baskı - Hediye Paketi Seçeneği / Ücretsiz Kargo

Amazon.com.tr'den satın al!